De trend: waarom vertrouwenspersonen vaker worden ingezet
Steeds meer organisaties in Nederland maken gebruik van een vertrouwenspersoon. Volgens onderzoek van Arbo Unie is het aantal gefactureerde uren door vertrouwenspersonen tussen 2021 en 2025 met maar liefst 62% toegenomen. Dat is een forse stijging die niet uit de lucht komt vallen.
Aandacht voor sociale veiligheid op de werkvloer is de afgelopen jaren sterk gegroeid. Denk aan maatschappelijke bewegingen zoals #MeToo, toenemende aandacht voor integriteit en de roep om veilige werkculturen. Werknemers willen erop kunnen vertrouwen dat signalen van ongewenst gedrag serieus genomen worden. Werkgevers spelen hierin een belangrijke rol door een vertrouwenspersoon beschikbaar te stellen.
Wat een vertrouwenspersoon wél doet (en wat niet)
De vertrouwenspersoon is er voor medewerkers die te maken krijgen met ongewenst gedrag, integriteitskwesties of een onveilig gevoel op het werk.
Hoofdtaken zijn onder meer:
- Luisteren en een veilige plek bieden.
- Adviseren en ondersteunen bij vervolgstappen.
- Begeleiden richting interne oplossingen of externe instanties.
- Signaleren van trends en problemen richting management of OR.
Wat een vertrouwenspersoon níet doet:
- Hij of zij neemt geen disciplinaire maatregelen.
- Het is geen arbiter of rechter.
- Het is geen vervanging voor HR of leidinggevenden.
Een vertrouwenspersoon heeft vooral een signaalfunctie en fungeert als ’thermometer’ voor de organisatie. Daarmee draagt de rol bij aan een preventieve aanpak en een structureel veilige werkomgeving.
Intern of extern: wat past bij uw organisatie?
Sommige organisaties kiezen voor een interne vertrouwenspersoon: een medewerker die hiervoor wordt opgeleid. Dit heeft als voordeel dat de persoon de organisatie en cultuur goed kent. Nadelen zijn dat onafhankelijkheid en vertrouwelijkheid soms in het geding kunnen komen, vooral in kleinere organisaties.
Een externe vertrouwenspersoon kan in dat geval een uitkomst zijn. Deze is neutraal, goed bereikbaar en vaak breder ervaren. De trend gaat steeds meer die kant op: werkgevers zien het belang van onafhankelijkheid en continuïteit, en willen dat medewerkers laagdrempelig toegang hebben tot ondersteuning. Voor het mkb is dit vaak de meest praktische keuze.
Wet- en regelgeving: stand van zaken verplichtstelling
In 2023 is het initiatiefvoorstel Maatoug aangenomen in de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel maakt het verplicht voor werkgevers met tien of meer medewerkers om een vertrouwenspersoon aan te stellen.
De wet ligt echter nog bij de Eerste Kamer en is nog niet in werking getreden. Werkgevers zijn dus nog niet wettelijk verplicht, maar het is verstandig om niet af te wachten. Door nu al beleid en procedures op te zetten, bent u voorbereid en laat u zien dat sociale veiligheid hoog op de agenda staat.
Praktisch aan de slag: zo borgt u sociale veiligheid
Een vertrouwenspersoon is slechts één onderdeel van een breder beleid rond sociale veiligheid. Werkgevers kunnen de volgende stappen nemen:
- Beleid & meldroute: Leg vast hoe medewerkers een melding kunnen doen en hoe vertrouwelijkheid wordt geborgd.
- Communicatie & training: Zorg dat alle medewerkers weten wie de vertrouwenspersoon is en hoe deze bereikbaar is.
- Rapportage & trends: Laat de vertrouwenspersoon (geanonimiseerd) terugkoppelen welke thema’s spelen, zodat de organisatie preventieve maatregelen kan nemen.
Door dit goed te organiseren, laat u zien dat u de verantwoordelijkheid voor een veilige werkvloer serieus neemt.
Samenwerken met een externe partner (CBBS x CVP+)
Voor veel organisaties is een externe vertrouwenspersoon de meest passende oplossing. Daarom werkt CBBS samen met Centrum Vertrouwenspersonen Plus (CVP+).
- Voor organisaties met tot 25 medewerkers biedt CBBS via CVP+ een collectieve regeling.
- Voor organisaties met 25 medewerkers of meer is er een maatwerkabonnement, afgestemd op uw situatie.
Wilt u sociale veiligheid in uw organisatie goed en onafhankelijk organiseren? Lees meer over onze samenwerking met CVP+ of neem direct contact op met CBBS.
Ontdek hoe CBBS uw organisatie helpt bij HR-ondersteuning